“Sir Ken Robinson: Αναζητώντας την Πίεση της Αγοράς για Καινοτομία στην Εκπαίδευση”
Rod Berger
Υπάρχει πρωτοφανής πίεση στο χώρο της εκπαίδευσης. Το σημερινό όραμα της εκπαίδευσης (τα αυτονόητα, το «παράδειγμα» της εκπαίδευσης) είναι τόσο παγιωμένο στα μυαλά του παγκόσμιου πληθυσμού, που η απαραίτητες αλλαγές είναι σχεδόν αδύνατον να πραγματοποιηθούν. Όλοι όσοι έχουν περάσει από την εκπαίδευση, δηλαδή σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του πλανήτη, θεωρούν ότι ξέρουν τι είναι η εκπαίδευση. Το πρόβλημα είναι ότι η ιδρυματοποιημένη εκπαίδευση έχει μείνει θλιβερά πίσω από την εποχή μας. Και όσοι έχουν περάσει από το εκπαιδευτικό σύστημα έχουν ιδρυματοποιηθεί.
Έτσι, εσύ κι εγώ και όλοι μας πιστεύουμε ότι η εκπαίδευση είναι ένα σύστημα όπου απομονώνουμε τα παιδιά μας για έντεκα χρόνια ή και παραπάνω, τα παραφουσκώνουμε με δεδομένα και τα υποβάλλουμε σε μεθόδους που κάθε «μορφωμένος» οφείλει να κατέχει και όταν οι νέοι μας βγαίνουν από αυτή την απομόνωση νομίζουμε ότι είναι μορφωμένοι.
| [1] Από τους διαλόγους της ταινίας: «Ο Μπρουκς δεν είναι τρελός. Πάσχει από ιδρυματοποίηση. Είναι εδώ μέσα 50 χρόνια. Δεν ξέρει άλλη ζωή. Εδώ είναι σημαντικός. Έξω είναι ένα τίποτα. Είναι ένας άχρηστος κατάδικος με αρθρίτιδα. Δε θα τον δέχονταν πουθενά. Στη φυλακή νιώθεις περίεργα. Στην αρχή τη μισείς. Μετά τη συνηθίζεις. Μετά από καιρό, εξαρτάσαι απ' αυτήν. Αυτό είναι η ιδρυματοποίηση» (από το 59ο λεπτό και μετά). «Δεν ξέρω αν μπορώ να τα καταφέρω έξω. Όλη μου τη ζωή ήμουν μέσα. Πάσχω από ιδρυματοποίηση. Εδώ μέσα είμαι αυτός που βρίσκει διάφορα πράγματα (είμαι κάποιος), έξω δεν θα ήξερα τι να κάνω» (στο 104ο λεπτό). |
Ο Freeman Morgan στο χαρακτήρα του Ellis Boyd Redding στη ταινία The Shawshank Redemption (1994 - Τελευταία Έξοδος) το έθεσε πολύ ωραία όταν διακήρυξε: «Πάσχω από ιδρυματοποίηση» [1] . Το γεγονός ότι όλοι μας, έχουμε περάσει από το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα, δεν μας βοηθάει να καταλάβουμε πώς θα έπρεπε να είναι ένα εκπαιδευτικό σύστημα. Περίπου όπως, ένας βαρυποινίτης δεν μπορεί να βοηθήσει στην κοινωνική επανένταξη κάποιου άλλου βαρυποινίτη με τον οποίο μοιράζεται το ίδιο κελί. Πριν εκατό χρόνια οι φυλακές ήταν απίστευτα κτηνώδη μέρη κι έχουν πολύ λίγες ομοιότητες με τα σημερινά ιδρύματα. Εκατό χρόνια πριν η βιομηχανία χρειαζόταν άτομα που το καθένα θα εκτελούσε μια συγκριμένη, μονότονη δουλειά στη γραμμή παραγωγής χωρίς να χρειάζεται τις δεξιότητες (καινοτομία και δημιουργικότητα) που απαιτεί η σύγχρονη βιομηχανία. Και, πριν εκατό χρόνια απομονώσαμε τα παιδιά μας επί έντεκα ή και περισσότερα χρόνια παραφουσκώνοντας τα με δεδομένα και υποβάλλοντας τα σε μεθόδους που κάθε «μορφωμένος» όφειλε να κατέχει ... και έβγαιναν στη κοινωνία «μορφωμένα».
| [2] https://www.ted.com/speakers/sir_ken_robinson |
Υπάρχουν μερικές εξαιρετικές φωνές στο χώρο της εκπαίδευσης που προσπαθούν να ταρακουνήσουν το εκπαιδευτικό σύστημα εξερευνώντας ιδέες και προκαλώντας το καθιερωμένο όραμα για την εκπαίδευση. Ένας από αυτούς που ηγούνται του διαλόγου είναι ο Ser Ken Robinson [2] . Σε μια πρόσφατη συζήτηση μας, τον ρώτησα για το ρόλο που αυτός και άλλοι, όπως ο Sugata Mitra, παίζουν στο μέλλον της εκπαίδευσης. Είπε: «Εδώ και καιρό, συχνά μου ζητάνε να μιλήσω σε ομάδες εκπαιδευτικών στην Αμερική και σε όλο τον κόσμο. Πολύς κόσμος γνωρίζει την δουλειά μου μέσα από τις ομιλίες μου στο Ted.com. Είμαι πολύ ευχαριστημένος από την επίδραση αυτών των ομιλιών επειδή έχουν εξαπλωθεί παντού. Ένας από τους λόγους που έχουν μεγάλο αντίκτυπο ότι αυτά που λεω στο Ted.com και στα βιβλία μου είναι ότι εκφράζω κάτι που οι περισσότεροι δάσκαλοι πάντα ένιωθαν και πίστευαν. Αυτό κάνουμε εγώ και ο Sugata Mitra [3] . Εκφράζουμε αξίες και σκοπούς στην εκπαίδευση που, από την εμπειρία μου, οι περισσότεροι δάσκαλοι αντιλαμβάνονται πολύ βαθιά.
Αυτό ενθαρρύνει τους ανθρώπους. Επίσης πολλοί μου λένε ότι όταν βλέπουν τις ομιλίες μου και διαβάζουν τα βιβλία μου νιώθουν ότι δεν είναι μόνοι σε αυτό που προσπαθούν να κάνουν στην εκπαίδευση. Υπάρχουν πολλοί θαυμάσιοι άνθρωποι εκεί έξω που αισθάνονται ότι ενεργούν αντίθετα στο ρεύμα. Αυτό είναι αλήθεια γιατί τα τελευταία 15 - 20 χρόνια η νοοτροπία της αξιολόγησης (σχολείων και εκπαιδευτικών) έχει κάνει τη ζωή των ανθρώπων στα σχολεία δύσκολη ενώ γίνονται πολύ λίγα για να βελτιωθεί πραγματικά η κατάσταση στα σχολεία. Αισθάνονται ότι ακούγοντας αυτά να λέγονται δημοσίως τους δίνεται η δυνατότητα να κάνουν αλλαγές. Πιστεύω ότι αυτό είναι πολύ σπουδαίο επειδή είμαι πεπεισμένος ότι υπάρχει ανάγκη για βαθιά αλλαγή στην εκπαίδευση.
Δεν τα λέω αυτά για να κριτικάρω τους εκπαιδευτικούς ή τους Διευθυντές ή τους Σχολικούς Συμβούλους. Κριτικάρω τη νοοτροπία –τουλάχιστον της επίσημης πολιτικής για την εκπαίδευση. Υπάρχει μεγάλη πίεση στο σύστημα που εμποδίζει τους εκπαιδευτικούς να κάνουν αυτά που επειγόντως χρειάζεται να γίνουν στα σχολεία ώστε να είναι πιο ανθρώπινα και πιο προσωπικά. Υπάρχει πολύ περισσότερος χώρος στα σχολεία για καινοτομία από ότι υποπτεύονται οι άνθρωποι. Πολλά από αυτά που συμβαίνουν δεν απαιτούνται από τον νόμο αλλά είναι απλώς αποτέλεσμα συνήθειας, παράδοσης και ρουτίνας».
| [3] https://www.ted.com/speakers/sugata_mitra |
Η συνήθεια της παράδοσης και η ρουτίνα αυτή οφείλεται στο ότι η εκπαίδευση έχει μείνει θλιβερά πίσω. Στο εκπαιδευτικό σύστημα δεν έχουμε τη συνηθισμένη πίεση της αγοράς που αναζητά την καινοτομία. Η δημόσια εκπαίδευση είναι ένα μονοπώλιο χωρίς πραγματικό ανταγωνιστή που να πιέζει για πρόοδο.
Σε μια πρόσφατη συνομιλία που είχα με τον Sugata Mitra -αυτόν τον καινοτόμο που αναστάτωσε την εκπαίδευση και έγινε γνωστός όταν κέρδισε το 2013 το βραβείο του Ted (1.000.000 δολάρια), για την καινοτομία (http://www.bbc.com/news/)- τον ρώτησα πιο είναι το επόμενο βήμα; Τι καινούργιο περιμένουμε να ακούσουμε σε ομιλία του στο Ted.com; Σταμάτησε λίγο πριν μιλήσει και είπε, «Δεν σταματάω επειδή δεν γνωρίζω την απάντηση. Σταματάω επειδή δεν είμαι σίγουρος για το πώς μπορώ να επικοινωνήσω τη βαρύτητα αυτών που πρόκειται να πω» και συνέχισε για να πει ότι πιστεύει πως η επόμενη ομιλία στο Ted.com θα πρέπει να έχει τίτλο: «Άραγε, χρειαζόμαστε πλέον την εκπαίδευση;»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου